Tuzsuz Zeytin
Dalından toplandıktan sonra salamura yöntemi kullanılmadan işlenen zeytin çeşitlerine tuzsuz zeytin denir. Tuzsuz zeytin üretmek için dalından toplanan meyvelerin olgunlaştırma aşamalarında da farklı yöntemler kullanılır. Bünyesinde bulunan ve acı bir tat veren oleuropein maddesinden dolayı dalından koparıldığında yenilmeyecek kadar acı olan zeytinlerin tatlandırma süreçleri de birkaç farklı yöntemle yapılır. Özellikle bebekler, yüksek tansiyon ve böbrek hastaları ile kortizon tedavisi alan kişiler için üretilen tuzsuz zeytinler farklı yörelerin zeytin ağaçlarından toplanıp salamura yapmadan işlenerek sofralara gelir. Sağlık açısından pek çok faydası bulunan tuzsuz zeytinler, salamura edilmediklerinden yani tuz içermediklerinden, tuzlu veya az tuzlu zeytinlerden daha farklı saklama yöntemleri ile muhafaza edilir. Anadolu'nun farklı yörelerinde üretilen birbirinden lezzetli tuzsuz zeytin çeşitlerini Akakçe aracılığıyla inceleyebilirsiniz.
Tuzsuz Zeytin Nasıl Üretilir?
Tuzsuz zeytinler genellikle sele tipi işleme yöntemiyle üretilir. Bu işleme yöntemi için dalında tam olgunlaşmış zeytinler kullanılır. Toplanan zeytinler iyice yıkandıktan sonra bir sele içine alınır. Üretim bu aşamadan sonra iki farklı şekilde yürür. Her iki yöntem de zeytinin yapısından kaynaklı acılığın azaltılması yani tatlandırılması amacıyla kullanılır. İlk yöntem seledeki zeytinlerin tuzlanması ve sonrasında bu tuzun ve tuzla birlikte acılığın su havuzlarında bekletme yöntemiyle giderilmesidir. İkinci yöntem ise acılığın giderilmesi için, hiç tuz kullanılmadan zeytinin yüksek ısılı tandırda ya da fırında kurutulmasıdır. Bu yöntemde zeytin yüksek ısıyla ani olarak karşılaştığından içinde bulunan acı suyun büyük bir kısmını bırakarak tatlılaşır. Her iki yöntemle de elde edilen tuzsuz zeytinler kıvırcık, tatlı ama hafif kekremsi olurlar. Elde edilen tuzsuz sele zeytin iki farklı şekilde satışa sunulur. Kuruyan zeytin bir miktar zeytinyağı ile karıştırılarak satışa sunulursa yağlı sele zeytin, zeytinyağı ile karıştırılmazsa kuru sele zeytin olarak adlandırılır.
Bir diğer tuzsuz zeytin üretim yöntemi ise dalında kurutma yöntemidir. Aslında bu yöntem insan müdahalesi olmadan doğal olarak yani kendiliğinden gerçekleşir. Ege bölgesinin mikro iklime sahip bazı yörelerindeki ağaçlarda yetişen bir zeytin türü, diğer zeytin türlerinden farklı olarak dalından toplanır toplanmaz yenecek kadar olgunlaşır ve tatlılaşır. Hurma zeytin denilen bu meyve kasım ayı sonunda toplanır ve tuzsuzdur. Neredeyse hiç acılığı kalmamış olan tuzsuz hurma zeytin, oldukça yüksek besin değerine sahip sağlıklı bir meyvedir. Renk ve görünüm bakımından hurma meyvesine benzediği için bu adı alan hurma zeytinler gün aşırı toplanır. Yüksek besin değerinin yanı sıra hiç tuzlanmadığı için tuzsuz diyet zeytin tüketmek durumunda olanlar tarafından özellikle tercih edilir. Diğer tuzsuz zeytinler gibi raf ömrü az olduğundan kısa sürede tüketilmesi gerekir.
Organik Tuzsuz Zeytin
Zeytin yetiştiriciliğinde farklı tarımsal üretim teknikleri kullanılır. Bunlardan biri de organik yani ekolojik tarımdır. Bu yöntemle üretilen zeytinlere organik zeytin denir. Organik tuzsuz zeytin ise organik zeytinin yukarıda bahsi geçen yöntemlerle işlenmesiyle son kullanıcıya tuzsuz olarak sunulduğu üründür. Bu zeytinlerin üretiminin gübreleme, hastalık ve zararlılarla mücadele, yabancı ot mücadelesi gibi aşamalarında insanlara ve tarımsal alanlara zararlı herhangi bir kimyasal madde kullanılmaz. Ekolojik tuzsuz zeytin üretiminin her aşaması belirli kriterler çerçevesinde sürekli kontrol altında gerçekleştirilir. Organik tarımla üretilen tuzsuz zeytinler Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından akredite laboratuvarlarda analiz edilir. Sağlıklı kahvaltılar için ekolojik tarım yöntemi ile üretilen tuzsuz zeytin çeşitleri de tercih edilebilir. Tuzsuz zeytin gibi organik çeşitleri de bulunan kahvaltılık gevrek ile kahvaltı menünüzü daha da zenginleştirebilirsiniz.
Tuzsuz Zeytin Kimler Tarafından Tüketilir?
Tuzsuz zeytin diğer zeytin çeşitleri gibi su, yağ, şeker, protein, A ve E vitaminleri, mineraller ve lifli maddeler barındıran besin değeri yüksek bir gıdadır. Tuzun bir kalori değeri olmadığı için, tuzsuz zeytin kalori bakımından da aynı çeşit bir tuzlu zeytinden farklı değildir. Diyetlerinde tuzlu gıda tüketmeleri yasak olan pek çok insanın da zeytinin sahip olduğu besin öğelerinden faydalanmalarını sağlamak için tuzsuz olarak üretilir. Özellikle hipertansiyon hastalığı ve böbrek rahatsızlıkları bulunan kişiler tarafından tüketilir. Kısa bir süre de olsa tuzlu gıda tüketemeyecek olan kortizon tedavisi görenler ve tuz kullanımını bir mecburiyet olmadan azaltmak isteyen kişiler de tuzsuz zeytin tüketir. Ayrıca 8. aydan itibaren ek gıda almaya başlayan bebekler de böbrekleri tam gelişmediği için tuzlu değil tamamen tuzsuz zeytin tüketmelidir. Bebekler için tuzsuz zeytin çeşitleri hiçbir katkı maddesi ve koruyucu içermeyen ürünler arasından seçilmelidir. Bebeklere tuzsuz zeytin yedirilmeden önce çekirdeklerinin çıkarılarak bir gün önceden bitkisel yağ içinde bekletmekte ve tadı biraz buruk olduğundan başka gıdalarla karıştırarak yedirmekte fayda vardır.
Tuzsuz Zeytin Saklama Koşulları
Tuzsuz zeytin, bozulmasını önleyecek herhangi bir koruyucu madde içermediği için raf ömrü kısa olan bir gıdadır. Pek çok zeytin türü uzun süre bozulmadan korunması amacıyla tuzlanır ve salamura edilir. Salamura tuz kullanılarak yapılan bir işlem olduğu için tuzsuz zeytin muhafaza edilirken tuz kullanılamaz. Bu sebeple “Tuzsuz zeytin nasıl saklanır?” sorusu akıllara gelir. Tuzsuz zeytin ambalajı açıldığı andan itibaren ambalaj içindeki zeytin, hava ile temas etmeye başladığından bozulma süreci de başlar. Bu nedenle ambalajın içinden ihtiyaç kadar tuzsuz zeytin alınarak ağzının sıkı bir şekilde kapatılması gerekir. Tuzsuz zeytinler daha uzun raf ömrüne sahip olabilmesi için öncelikle serin ve kuru bir yerde, uygun ambalajlarda muhafaza edilmelidir. Gıda ile uyumlu plastik şişeler ve cam kavanozlar tuzsuz zeytinler için uygundur. Kullanılan ambalajın veya kabın içine az miktarda bitkisel yağ konulmalıdır. Bu sayede zeytinlerin hava ile temasını azaltan bir katman ile kaplanması sağlanır. Bitkisel yağ olarak, özellikle asidik yapısından dolayı siyah zeytinleri yumuşatan ve lezzetini değiştiren zeytinyağı kullanılmamalıdır. Kavanoz belirli aralıklarla ters düz edilerek dibe çöken yağın zeytinleri tekrar kaplaması sağlanmalıdır. Bu yöntem sayesinde, tuzsuz zeytin çeşitlerinin küflenmesi geciktiği için saklama süreleri de bir miktar uzar.
Tuzsuz Zeytin Fiyatları
Kahvaltılarında zeytinden vazgeçemeyen fakat tuz tüketimi konusunda dikkatli olmak isteyenler ve hiç tuz tüketmemek durumunda olanlar “Tuzsuz zeytin nerede satılır?” diye sorar. Her yaşta insanın güvenle tüketebileceği bu besin değeri yüksek gıda maddesinin birkaç çeşidi vardır. Tuzsuz zeytin markaları tarafından üretilen, kendine has tatlara sahip tuzsuz zeytin çeşitleri farklı damak zevklerine hitap eder. Zeytinlerin üretim yöntemleri, türleri, boyutları, olgunlaştırma ve işleme teknikleri gibi faktörler tuzsuz zeytin fiyatları üzerinde belirleyici rol oynar. Farklı tatların elde edilmesine sebep olan bu faktörlerin çoğu hakkında, genellikle tuzsuz zeytin ambalajları üzerinde ve online satış ortamlarında ürün özellikleri bölümünde bilgi yer alır. Tüketiciler bu bilgileri dikkatli bir şekilde inceleyerek damak zevklerine hitap eden ürünü bulabilir. Ayrıca tuzsuz zeytin tavsiye ve yorumlarını okuyarak ürünlerin kalitesi ve tatları hakkında daha detaylı bilgi edinilebilir. Zeytin gibi kahvaltıların vazgeçilmezlerinden olan helva çeşitleri hakkında da aynı yöntemler kullanılabilir. Siz de Akakçe aracılığıyla birbirinden lezzetli tuzsuz siyah, yeşil zeytin çeşitleri arasından damak zevkinize uygun çeşidi kolaylıkla bulabilirsiniz.
